Besturen van voetbalclubs maken zich zorgen om de gevolgen van agressiviteit na voetbalwedstrijden. Wellicht is het tijd om zich druk te maken hoe die agressiviteit voorkomen kan worden. Is dat rocketscience of kan de breinwetenschap hier iets betekenen?
Heel vreemd, we kunnen ons bijna geen enkele sport bedenken waarbij naderhand het publiek zich zo agressief gedraagt dat ze een gevaar vormen voor de maatschappij. Behalve bij voetbal zie je dit bijna nergens. Wat is de oorzaak hiervan? Wellicht moeten we kijken naar de reactie gedrag van het brein op voetbalwedstrijden bij dit soort uitbarstingen.
De Oertijd
In onze oertijd loerde het gevaar voor de mensen op elke hoek. Wilde dieren, vijanden met reuzenknotsen, iedere onoplettendheid kon je de kop kosten. Indertijd was het stofje adrenaline van harte welkom om de mens te verdedigen tegen al die gevaren. Bij adrenalineaanmaak gaat je energie vooral naar je spierkracht in plaats van je brein, je reptielenbrein zit in een vecht/vlucht modes en dat was nodig om te overleven.
Helaas, die adrenaline wordt bij voetbalwedstrijden ook bij iedere toeschouwer aangemaakt. Geen wonder, je zit gestresst op die tribune de volle 90 minuten inclusief pauze met alle andere fans en je wordt flink opgejut. Daarmee gaan allerlei hormonen aan de slag en wordt je amygdala geactiveerd. Dat is een onderdeel van je brein zo groot als een cashewnoot, maar o zo bepalend voor al je gedrag.
Gedurende de wedstrijd bouwt de spanning zich op. Het reptielenbrein wordt actief en de spieren worden versterkt. Maar het gevaar zoals in de oertijd is er niet. Die energie, veroorzaakt door adrenaline, moet toch een uitweg krijgen. Dan maar inbeuken op medetoeschouwers, aanhangers van de tegenpartij of misdragingen ver buiten het stadion. Tot nu toe maakten besturen van de voetbalclubs zich vooral druk over de gevolgen van het gedrag van voetbalfans, maar de oorzaak wegnemen, daar heb je hogere wiskunde voor nodig, of breinspecialisten.
De amygdala
De amygdala, dat kleine stukje brein in de vorm van een cashewnoot speelt een hele belangrijke rol bij het verwerken van je emoties en je agressie. Doordat de amygdala een verhoogde activiteit vertoont, ben je gevoelig voor bedreigingen en je hebt een verhoogde reactie voor bewegingen om je heen, je agressieve gedrag kan worden gestimuleerd. En het duurt even voordat die adrenaline is gezakt. Geen wonder dat het publiek van voetbalwedstrijden na afloop, ongeacht de uitslag agressief het stadion verlaat, mensen kunnen er wellicht minder aan doen. Maar wat kun je er als bestuur van een voetbalclub tegen doen?
Rustige muziek is de oplossing
Wetenschappers weten dat rustige muziek de activiteit van de amygdala kan verminderen en een gevoel van kalmte kan veroorzaken. Wellicht is dat de oplossing om het publiek nog voordat men het stadion verlaat te kalmeren. Voor besturen van voetbalclubs is het nu alleen nog de uitdaging om muzikanten te vinden die zo populair zijn dat het voetbalpubliek blijft zitten en niet meteen richting de uitgang gaat. Zoek het dan bij de top van onze Nederlandse muzikanten, en wellicht ook nog eens uitgevoerd door dames die in de top 10 staan. Dat kost wellicht iets minder dan het vergoeden van alle schade, reputatieschade of schade die kan ontstaan door agressiviteit.
Ik zou zeggen: probeer het eens uit, wellicht worden jullie trendsetter en komt er zo een einde aan een kwalijke hype die sinds de vorige eeuw al is ontstaan bij voetbalfans.
